Gelecek Alarmı: Kariyer Planlama Yolculuğu

Kişisel zamanınızı ve enerjinizi ayırma konusunda vereceğiniz kararlar hayat stratejinizi şekillendirmenizin yanı sıra kariyer planlama konusunda da önemli rol oynuyor. Ruben Chavez’in dediği gibi 5 yıl sonra olacağınız insan; tamamen bugün okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere, zaman harcadığınız insanlara, tükettiğiniz gıdalara, alışkanlıklarınıza ve giriştiğiniz konuşmalara göre şekilleniyor. Ortalama 80 yıllık insan ömrünün 40 yılının çalışarak geçtiğini varsayarsak kişiliğinize uygun mesleği seçmek uzun vadede mutluluğun anahtarı olabilir.

Herkesçe kabul edilen mi kendimiz için doğru olan mı?

Çocukluktan beri empoze edilen elalem ne der baskısını üstünüzde hissetmeden herhangi bir eylem gerçekleştirebilmek bile güçken bu eylem geleceğini planlamak olunca insan zora düşebiliyor. Üniversite tercih dönemlerinde hem üniversite hem de görece iyi bir bölüm seçme aşamasında bu toplumsal kontrol mekanizması devreye girebiliyor. Komşunun oğlu doktor olduğu ve tıp okumak herkesçe kabul edilebilir görüldüğü için sağlık alanında ilerlemek size uygun olacak diye bir koşul bulunmuyor. Aynı şekilde kendinizi geliştirmeniz ve dijitalleşen dünyaya adapte olabilme aşamasında elbette çok önemi bulunan ve dillere pelesenk olmuş “Yazılım öğren!” furyasına ayak uydurmak sizi gerçekten mutlu edecek mi? Avukat olup kolunuza altın bileziği takınca aile baskısıyla mühendislik okuyunca doyum noktasına ulaşacak mısınız? “Doğru” meslek var mıdır? Geleceğin mesleği bizi bekliyor mu? Gelin bu soruları birlikte inceleyelim.
İyi bir lisede okuma motivasyonuyla hazırlandığınız sınavdan ortalama 4 yıl sonra iyi bir üniversitede eğitim almak hayat amacınız olabiliyor. İyi liseler ve üniversitelerde öğrenim görmek nitelikli eğitim almanızı sağlayabilir fakat kariyer yolculuğuna sizi hazırlamaz. Kariyer planlama sanılanın aksine meslek seçiminden daha uzun süre üstünde düşünülmesi gereken bir konu. Meslek veya üniversite tercihine yönelmeden önce yaşam amacınıza ilişkin netlik sağlamak zaman ayırmanız gereken en önemli noktadır. Kariyerinizi planlarken neden o alana yöneldiğinize ilişkin kendinize sormanız gereken sorular var. Para, güç, fayda sağlama, prestij, özgürlük, rahatlık, entelektüel tatmin, güvende hissetme? Bu sorulardan hangilerine daha çok önem verdiğiniz neyi istediğinizi fark etmede ve kişisel tatmininizi sağlamada etkili rol oynayacaktır.

Okuduğunuz bölüm önemli, peki yolun sonunda mısınız?

Kariyer planlamada üniversite ve bölüm tercihi, kendinize uygun tercih yaptığınızda çok mutlu olabileceğiniz bir nokta olsa bile uygun tercih yapılmaz ise asla geri dönüşü olmayan yollara sürüklenmenizi sağlayacak bir şey değil. Uygun bölümü tercih etmediğinizde istediğiniz programlardan ders alabilir, yandal programlarına başvurabilir, çift anadal yapabilir veya üniversiteyi bırakıp tekrardan hazırlanabilirsiniz. Doğru bölümde olduğunuzun farkındasınız fakat nitelikli eğitim veren bir üniversitede okumuyor olabilirsiniz. Covid-19’un hayatımıza girmesiyle online olarak gerçekleşen eğitimlerin yanı sıra pek çok kişi ve kurum internet üzerinde eğitim vermeye başladı. Bölümünüz haricinde alacağınız eğitimler ile yetkinlik kazanmanın yanı sıra kişisel gelişiminize katkıda bulunabilirsiniz. Unutmamak gerekiyor ki hangi üniversite veya bölümü tercih ederseniz edin başarılı olmak yalnızca sizin elinizde. Ailenizin, akrabanızın veya komşunuzun seçtirdiği bölüme başladığınızda tüm sorumluluğa siz sahipsiniz. Okuyunca can sıkıcı gelmiş olabilir fakat sorumluluğu ele aldığınızda kendinizden başka kimsenin bir şey yapamayacağını fark etmek güçlü bir motivasyon kaynağı olabiliyor.
Hayatınızın dönüm noktası olarak lanse edilen meslek seçimi hayattaki amacınızı gerçekleştirmek üzere kullanacağınız yalnızca bir araçtır. Gelecekte ne olmak istediğinizden çok hayatta neyi değiştirmek istediğinize, nasıl bir fark yaratmak istediğinize odaklanmak bu süreci daha kolay aşmanıza yardımcı olabilir. Herhangi bir üniversitenin herhangi bir bölümünde yer alan paket dersler sizin isteklerinizi gerçekleştirmenize tam olarak uymuyor olabilir ki bu çok normal. Bireyselleştirilmiş eğitimin pek mümkün olmadığı bu noktada meslek tanımının arkasına sığınmaktansa kendi kişisel gelişiminize odaklanarak ilgi ve becerilerinize yönelmelisiniz. Yakın gelecekte değişen ve gelişen teknolojiyle meslek tanımlarının yok olacağı düşünülse de edindiğiniz bilgi, beceri ve deneyimleri kullanarak her koşula uyum sağlayabilirsiniz.

Kariyerinizi planlama yolunda sizin için birkaç öneri

Sağlıklı bir şekilde kariyerinizi planlayabilmek adına sahip olduğunuz özelliklerin farkına varmak, pasta
yapabilmek için markete çıkacağınızda evde elinizde olan malzemelere bakmak kadar doğal bir eylem.
Kişiliğinizi bir meslek kalıbına uygun şekle sokmaktansa olduğunuz kişiyi kabullenerek meslek tercihi
yapmak sizi gelecekte oldukça tatmin edecektir. Bu noktada SWOT analizi tekniğini kullanmak ve
mesleki eğiliminize yönelik kişilik testleri çözmek sahip olduğunuz güçlü ve zayıf yönlerin farkına
varmanıza ve izleyeceğiniz yolda farkındalığınızın artmasına yardımcı olacaktır. Ayrıca kariyerinizi
planlama aşamasında kafanızda dönüp dolaşan sorulara cevap bulabilmek adına aşağıda yer alan
kitaplara göz atabilirsiniz!