UX/UI nedir? Nelere dikkat edilmelidir?

Son zamanlarda kullanılabilirlik ve kullanıcı deneyimi gibi tanımlar, ara yüz tasarımlarının yanında sıkça konuşulmaya başlandı. Peki UX/UI nedir? Aralarındaki farklar nelerdir? Bu soruların cevaplarını gelin hep beraber verelim.

UX/UI nedir ?

UX yani kullanıcı deneyimi, UI ise kullanıcı ara yüzü demektir. Aralarındaki farkı kavramak ve ihtiyacımızın ne olduğunu daha iyi anlamak için UI (user interfaces) biraz daha açalım isterseniz. UI aslında bir ara yüz tasarımıdır. Örneğin televizyon kumandasının üstündeki tuşlar, tuşların yerleri, büyüklüğü, renkleri tasarımcının karar vermesiyle oluşur. Bunun internet sitelerindeki karşılığı ise butonlar, grit yapısı, background renkleri, başlık renkleri, boşluklar varsa boyutları ve renkleri gibi grafik elemanlarından oluşan görsel tasarımlardan meydana gelmektedir. Kullanıcıların sitede rahatça dolaşmaları ve uzun uzun kalmalarını sağlamak için basit ve kullanışlı bir ara yüz kullanmak gerekiyor çünkü biz kullanıcılar bir siteye girmek istediğimizde eğer amacımız belli değil ise sitede kalmaya veya dolaşmaya saniyeler içerisinde karar vermekteyiz. İşte tam da bu noktada devreye UX devreye girmektedir. Yani kullanıcı deneyimi veya daha çok duyduğumuz kullanılabilir tasarımı önem kazanmakta. UX, bir uygulama veya sitenin dış görünüşünden çok kullanırken neler hissettiğinizle ilgileniyor. Yani UX’in amacı, yaptırılmak istenilenleri basit ve sorunsuzca yaptırılmasını sağlamaktır.

UX/UI Tasarımcıları Nelere Dikkat Etmeli ?

O yüzden bir UX tasarımcısı bilgi mimarisi, etkileşim tasarımı, kullanıcı testleri, kullanılabilirlik ve içerik stratejisi gibi kavramlara hakim olmalıdır. Bunları bir kenara bırakıp insan psikolojisi, antropoloji, birey ve toplum sosyolojisi gibi kavramlarda da bilgi sahibi olmalıdır çünkü kullanıcı analizi ve tercih analizini yapabilmek için sitenin veya uygulamanın hedef kitlesinin düşüncelerine sahip olunması adına önemli kavramlardır. Yani bir ürün satıyorsanız o ürünü nasıl seçtirdiğiniz, o ürünü seçerken kolay bulup sepetine ekleyebiliyor mu, ödeme yaparken çok vakit kaybediyor mu, kargo ile ilgili son kullanıcı ne gibi bir bilgi ışığına tutuluyor gibi A’dan Z’ye her konu ele alınmalı UX ve UI kavramlarında. Sebebi ise kullanıcı deneyimini en üst seviyeye çıkararak alışkanlık yaratmak ve sonraki gelişlerinde kazandırılan alışkanlıklar sebebiyle rahatlık ve benimseme gibi soyut düşünceleri son kullanıcıya empoze etmek için. Yani bir web sitesi yaparak veya bir uygulama tasarlayarak piyasada kalabilmek çok zor. Bu yüzden hedef kitle kullanıcınıza deneyimi en iyi şekilde hissettirmek gerekli!

UX/UI Tasarımcılarının Mentalitesi ve Standartları Ne Olmalı ?

Bunların hepsini bir kenara bıraktığımızda gün sonunda aranılan en temel şey son kullanıcı tarafında kullanım ve öğrenme kolaylığı aramaktadır. Bu iki kolaylığı sağlayabilmek içinde “hatırlanabilirlik” kavramı ön plana çıkmakta. Kişiden kişiye değişse de öğrenme ve kullanım kolaylığı belli başlı standartlar mevcuttur. Bu standartları kısaca özetlemek gerekirse; renk karmaşasının olmaması, yazı fontlarının farklı olmaması, bütün bilgilerin tek bir yerde olmaması gibi standartlar mevcuttur. Peki bu standartlar nasıl oluşmakta?

Tasarımcının yapmış olduğu birçok kullanıcı testleri sayesinde şekillenir. Ürün veya site son kullanıcıya sunulmadan önce test aşamalarından geçmelidir.

Örnek vermek gerekirse bilgi mimarisi, online göz izleme testleri, sezgisel analiz testleri gibi aşamalardan geçirilmesinde fayda vardır. Mesela göz izleme testinin faydasına değinmek gerekirse son kullanıcının göz bebeği takip edilerek göz beneğinin hareketleriyle doğru orantılı hangi bilginin veya yazının nereye konulması gerektiğine karar verilir ve bu sayede zamandan tasarruf edilirken bir yandan da son kullanıcıya en iyi deneyimi verip istediğini çok kısa sürede göz önüne getirmek amaçlanır.

Toparlamak gerekirse bir uygulamanın veya sitenin UX/UI detayları sürekli güncel, son kullanıcıya hitap eden ve zamandan tasarruf ettiren formatlarda olmalıdır. Bu iki detaya ne kadar vakit ve nakit harcamalar gerçekleştirilirse rakiplerinizden gömlek gömlek öne çıkmanız çok mümkün!

İlginizi çekebilir: Bırakın Onlar Sıkıcı İşleri Yapsın! RPA Teknolojisi