Startup dünyasına adım atmak isteyenleri heyecanlandıracak yeni bir yazı ile karşınızdayız. Humanspire for Startups’ın yeni röportajında Evreka kurucu ortağı Umutcan Duman’a merak ettiklerinizi sorduk ve ilham verici cevaplar aldık.
Umutcan Duman’ın kariyer yolcuğuna ve Evreka’nın girişimcilik hikayesine yer verdiğimiz bu röportaj için keyifli okumalar dileriz!
Bize biraz kendinizden ve eğitim hayatınızdan söz edebilir misiniz?
Ben Umutcan Duman, Evreka’nın kurucu ortağı ve CEO’suyum. 1991 İzmir doğumluyum, liseyi İzmir Fen Lisesi’nde bitirdikten sonra ODTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği’ni kazanarak Ankara’ya geldim. Bu bölümün bana göre olmadığını anlayıp daha geniş bir bakış açısı kazanabileceğimi düşündüğüm Endüstri Mühendisliği’ne geçtim ve oradan mezun oldum. Bu bölümde edindiğim farklı yaklaşımlar öğrenciyken çeşitli girişimlerde yaptığım stajlarla birleşince de bu alana yöneldim.
Evreka, atık problemini kökten çözmek için dijital çözümler sunan bir girişim. 2015 yılında sürdürülebilirliğe katkı sağlama, akıllı şehirler yaratma ve Türkiye’den çıkan global bir teknoloji firması olma vizyonuyla yola çıktık. Kısa sürede başarıyı yakalamamızın kaynağı da verimli atık yönetimi çözümlerinin gezegenin problemlerini çözmeye yönelik değerli bir araç olduğunu görmemizdi.
Girişiminiz hakkında bilgi verir misiniz? Ne tip ürün/hizmetler sunuyorsunuz, ne tip bir ihtiyacı karşılıyorsunuz?
Atıklar yaşadığımız kaynak, enerji ve iklim krizi gibi sorunları büyüttüğü gibi çözümü getirecek sürdürülebilir kalkınma ve döngüsel ekonomi gibi stratejilerin de en önemli bileşenleri arasında. Atık yönetimi sadece belediyelerin sunduğu toplama ve temizlik hizmetlerini daha verimli hale getirmekten ibaret değil. Gerek bireyleri gerekse şirketleri harekete geçiren Extended Producer Responsibility (EPR) ve depozito sistemi gibi uygulamalar, atıkları son teknoloji geri dönüşüm yöntemleriyle tekrar kaynağa dönüştürerek piyasaya sokmayı ve sorumluluğu artırmayı amaçlıyor. Durum çok net: önümüzdeki dönemde sosyal, ekonomik ve çevresel sürdürülebilirliği sağlayacak şekilde hareket etmek zorundayız. Çözümlerimiz yalnızca verimli operasyonları değil, bu açığı da kapatmayı sağlıyor. Şu anda ABD’den Singapur’a kadar 20’den fazla ülkede atık yönetimi ve geri dönüşüm sektörünün liderleri ile çalışmaktayız. Geçtiğimiz Şubat ayında açılan Hollanda ofisimizde de çalışmalar son hızla devam ediyor, orada da bir ekip kuruyoruz.
Entegre biçimde çalışan Rota Optimizasyonu, Varlık Yönetimi, Filo Yönetimi, Operasyon Yönetimi ve Geri Kazanım Tesis Yönetimi gibi yazılım ve Evreka Sensör gibi donanım çözümlerimiz, atık yönetimi operasyonlarını uçtan uca yönetmeyi sağlıyor. Teknik yönden kapattığımız en önemli eksik de bu oldu, Endüstri 4.0 ve IoT gibi kavramlar revaçta olsa da atıklar geleneksel biçimde yönetiliyordu. Her şey dahil dijital ve şeffaf takip sistemimiz ile gerçek zamanlı veriye dayanan planlama, strateji, envanter yönetimi ve merkez-saha bağlantısının hiç kopmadığı operasyonlar sunuyoruz. Hem geçmişe dönük kayıtlar hem de gerçek zamanlı veriler sayesinde operasyonel içgörüleri elde etmenizi sağlıyoruz. Optimizasyon ve kaynak yönetimi sorunlarının üstesinden gelen müşterilerimizin maliyetleri yarı yarıya düşerken, operasyonel verimlilikleri de önemli ölçüde artıyor.
Halen son teknolojiden yararlanarak sektörel ihtiyaçları analiz etmeye ve ürün yelpazemizi genişletmeye devam ediyoruz. Yeni odak noktalarımız ise ticari atıklar ve geri dönüştürülebilir atıklar. Sürdürülebilir bir gelecek ve daha yaşanabilir bir dünya için attığımız adımlarla müşterilerimizi bulut sistemine ve son teknolojiye adapte ediyoruz.
Kendi işinizi yapmak istediğinize ne zaman ve nasıl karar verdiniz? Bu girişim henüz plan aşamasındayken sizi heyecanlandıran yönleri nelerdi?
Değer yaratma odaklı biri olarak liseden itibaren kendi işimi kurma hayalim vardı. Net kararımı ise öğrenciyken çeşitli girişimlerde yaptığım stajların ardından verdim. Çözümü önemli etkiler yaratacak bir problemin göz ardı edildiğini düşünüyorsanız, kendinizi tutamıyorsunuz. Dört genç insan bu işe başladığımız dönemde en büyük motivasyonumuz, dünyaya katkı sağlayacak bir şey yapmak ve sürekli yeni şeyler öğrenebilmekti. Gece gündüz çalışarak dijitalleşmenin henüz uğramadığı bir alana son teknolojiyi getirmek ve yeşil teknolojilerle sürdürülebilirliğe katkı sağlamak istiyorduk.
Nasıl bir sermayeyle yola çıktınız? Finansal açıdan sizi ilk destekleyenler kimlerdi? Girişiminizi büyütme sürecinde nasıl ilerlediniz?
İlk geliştirdiğimiz çözümler konteynerlerdeki doluluk oranı ölçerek aksiyon almayı sağlayan bir sensör ve yazılımdı. Bu dönemde KOSGEB Ar-Ge İnovasyon Desteği ve Tübitak Ar-Ge desteğini aldık. Yeşil teknolojiler geliştiren şirketlerin kabul edildiği AB destekli INCENSe’e katılan ilk Türkiye şirketi olmayı da başardık. SaaS şirketi olarak ilerlediğimiz ilk dönemin ardından kendimizi durmadan yenileyerek “Sustainability as a Service” ilkesiyle ilerlemeye başlayınca yatırımcı ve müşteri bulma sürecimiz giderek kolaylaştı.
Çalışma hayatınızda benimsediğiniz ilkeler nelerdir? Size ilham olan isim veya isimler kimlerdir?
EvrekaCrew olarak daha sürdürülebilir bir dünya hayalini benimsemiş, genç ve dinamik bir ekibiz. Doğru insanlara doğru işleri atayarak kaliteyi artırmayı ve katma değerli güzel sonuçlar yaratmayı amaçlayan bir sistem kurduk. Bununla birlikte, her zaman daha iyisini yapmaya çalışan, sürekli öğrenen ve çabuk adapte olabilen bir yapımız var. Bizim için en önemli nokta ise doğru iletişim. Her ekibin hem kendi arasında hem de diğer ekiplerle kurduğu iletişim etkili ve yapıcı olmalı. İş stratejilerimizi ise çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişimi (ESG) baz alarak kuruyoruz.
Yaptığınız işin Türkiye ve Dünya’daki pazar büyüklüğü ve gidişatını nasıl görüyorsunuz?
Sürdürülebilir atık yönetimi çözümleri, iklim krizinin geri döndürülemez etkilerini önlemeye ve global çaptaki 2050 hedeflerine, yani net sıfır karbon ve küresel ısınmayı 1.5 derece sınırının altında tutmaya, destek oluyor. İklim Şurası kararları, döngüsel ekonomi eylem planları, geri dönüşüm ve özellikle de plastik kirliliğiyle ilgili yapılan uluslararası anlaşmalar, Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve resmi düzenlemeler; dijital atık yönetimini bir zorunluluk haline getirdi. Dolayısıyla pazarın giderek büyüdüğünü söyleyebiliriz.
Geçtiğimiz yıl gelirimizi üç katına ve yurt dışı gelirlerimizin oranını %80’e çıkarmamız da pazarın geleceğini gösteren çıktılar. Singapur’daki çözüm ortağımız ALBA ile ülkedeki tüm elektronik atıkları yönetmeye başladık ve daha büyük planlarımız var. Geri dönüşüm lideri TerraCycle da çözümlerimizi Kuzey Amerika ve Avrupa operasyonları için kullanıyor ve yeni pazarlar için hazırlanıyor. 2021 boyunca yönettiğimiz 1 milyondan fazla geri dönüştürülebilir ve elektronik atık ile önlediğimiz 22 milyon kg karbon emisyonu, hedeflerimizi daha da büyüten bir yapıya bürünmemizi sağladı.
Sürdürülebilir kalkınma yönündeki nihai hedeflerimiz için özellikle de ABD, Singapur, Hollanda ve MENA ile APAC bölgelerindeki kilit pazarlara odaklanmaya devam ediyoruz. Türkiye’de de belediyelerin yanı sıra tüm sektörlerdeki sıfır atık uygulamaları ve eylem planlarına yönelik danışmanlık hizmetleri ve çözümler sunarak ilerliyoruz.
Son olarak Youthall Blog takipçilerine kariyer planlama, girişimcilik ve iş dünyası hakkında tavsiyeleriniz nelerdir?
Girişimci olmak isteyenlere staj için erken aşama sayılabilecek girişimleri seçmelerini önerebilirim. Böylece bir startup ortamını her yönüyle deneyimleyebilirsiniz. Sizi neyin beklediğini bilmek ya da tahmin edebilecek duruma gelmek en önemlisi.
İş dünyasında çok fazla etken yolda değiştiği için çözümlerinize değil problemlere ve müşteri deneyimlerine önem vermek daha iyi olabilir. Müşteriyi dinledikçe ve problemi daha iyi analiz ettikçe çözümünüzün yapısı da doğru yönde değişecek. Çözüm mükemmele ulaşana kadar beklemek yerine yola çıkıp müşteriyi dinlemek sizi geliştirecek en önemli faktörlerden biri.
Umutcan Duman’a bu samimi ve faydalı yanıtları için çok teşekkür ediyoruz. Humanspire for Startups ile yeni bir röportajda buluşmak dileğiyle, Youthall‘u takipte kalın!
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.