Geçtiğimiz günlerde sosyal medyada bir video paylaşım rekorları kırdı; Save Ralph. Ralph, kozmetik sektörü için deney olarak kullanılan bir tavşanın hikayesiydi. Vegan olan olmayan sayısız insanı derinden etkilese de videonun ardından çeşitli tartışmalar başladı. Birçok insan ‘’cruelty free/zulüm içermeyen‘’ tabiriyle ilk defa tanıştı. Tartışmalar, Ralph’a üzülen ancak zulüm içeren ürünleri tüketmeye devam eden insanlar ile hayvansal gıda ve ürün tüketmeyen, vegan insanlar arasında geçiyordu. Save Ralph sadece kozmetik sektörünün acı yüzüne değil aynı zamanda veganlığa da ışık tuttu. Bu video ile birlikte ‘’Cruelty free nedir? Veganlık nedir?’’ gibi sorular popülerlik kazandı.
Veganlık nedir?
Veganlık/veganizm, hayvansal ürün ve gıda tüketimini reddediş felsefesidir. Sadece bir beslenme ve alışveriş şekli değil aynı zamanda bir yaşam tarzıdır. Veganlar, hayvanların teninden kullanılarak yapılan ürünleri giymez, hayvansal gıdaları yemez, hayvanlar üzerinde deney yapılan ürünleri tüketmezler. Bu yaşam tarzının temelinde hayvan zulmünün önüne geçmek, doğal kaynakları ve yaşam döngüsünü korumak, hayvan sektörünün çevreye verdiği tahribatı önlemek yatar. Veganlar çevre bilincine sahiptir ve hayvan haklarını savunur. Bilinenin aksine yemek opsiyonları hiç de az değildir ve yemekleri düşük besin değeri içermez. Ayrıca vegan yaşam pahalı değildir. Nasıl ‘’zeytinyağlılar, et yemekleri, Akdeniz mutfağı vb.‘’ varsa aynı şekilde vegan mutfak da vardır. Özellikle son zamanlarda vegan hayat tarzına talep arttığı için vegan tarifler, vegan kafe ve restoranlar, vegan besin seçeneği olan menüler artmıştır.
Cruelty-free nedir? Cruelty-free ve vegan ürünler arasındaki fark nedir?
Yine aynı şekilde ‘’cruelty free’’ ibaresi içeren ürünler kozmetik marketlerde çoğalmaya başlamıştır. Özellikle Save Ralph kısa filminin de etkisiyle zulüm içermeyen, vegan ürünlerin sayısında artış gözlenmesi muhtemel. “Cruelty free” yani zulüm içermeyen ürünler -adı üstünde- yapımı sırasında hiçbir hayvana zarar vermeyen ürünler anlamına gelmektedir. Özellikle kişisel bakım, kozmetik ürünleri gibi ürünlerde hayvan deneyi görülür ancak “cruelty free” içerik vegan içerikle karıştırılmamalıdır. Bu ürünlerin içeriğindeki maddeler hayvansal ürün içermese de yapılırken hayvanlar üzerinde test edilmiş olabilir. Bu yüzden her vegan ürün zulüm içermez anlamına gelmez. Eğer vegan yaşam tarzını benimsemek istiyorsanız, cruelty free içerikleri de kullanmanız çok daha doğru olacaktır. Satın alacağınız ürünün üzerinde ‘’Dermatolojik olarak test edilmiştir.’’ ibaresi görüyorsanız, bu hayvanlar üzerinde test yapılmadığı anlamına gelmektedir. Artan talepler doğrultusunda, ismini hemen herkesin bildiği markalar yavaş yavaş hayvan deneylerini bırakmaya başladı bile.
Veganlar sadece hayvanları düşünmez, tüm dünyanın geleceği için endişe duyduklarından bu felsefeyi benimserler. Et sektörünün çevreye verdiği zararın farkındadırlar. Et tüketiminin, ‘’fast fashion’’ (hızlı moda) markalarından yapılan alışverişlerin su kaynaklarına verdiği korkunç zararın farkındadırlar. Kontrolsüz su tüketiminin ve vahşi hayvan tüketiminin besin zincirini bozacağının, küresel ısınmayı hızlandıracağının, gelecek yıllarda geri döndürülemez çevresel zarar bırakacağının, kuraklık oluşturacağının farkındadırlar. Kısacası veganizmin temelinde minimal yaşam tarzı ve çevre bilinci yatar. Nesli tükenen hayvanların sayısı her gün çoğaldığı, iklim krizinin ayak sesleri hissedilmeye başlandığı için veganların sayısı gün geçtikçe artmaktadır.
İlginizi çekebilir: Gerginlik Bizi Sahiden Hayatta Tutar Mı?