Hayatımızda çeşitli zorluklarla yüzleşiyoruz. Kimimiz geleceği için kaygılanıyor, kimimiz kaybettiklerini özlüyor. Sıkıntılarımız farklılık gösterse de ortak noktamız hepimizin bir mutluluk arayışında olması. Antik Çağın ana felsefelerinden biri sayılan, insanlara daha iyi bir hayat sürmesini öğretmeyi amaçlayan Stoacılık düşüncesi ise bu arayışta izlenebilecek yollardan bir tanesi. Gelin, bu felsefeyi biraz yakından tanıyalım.
Kıbrıslı Zenon tarafından milattan önce 3. yüzyılda kurulan bir felsefe okulu olan Stoacılık, Roma İmparatorluğuna kadar yayılarak Seneca, Aurelius ve Epiktetos gibi ünlü düşünürler tarafından benimsenmiştir. En büyük gayesi hayatı en iyi şekilde yaşayarak mutluluğa erişmek olan Stoacılar, bu yolda dört temel erdemin esas alınması gerektiğine inanmıştır: Bilgelik, Cesaret, Adalet ve Ölçülülük.
Dört Temel Erdem
- Bilgelik: Mutlu bir yaşam için iyi ve kötü olanı ayırt edebilmek.
- Cesaret: Korku ve kaygılara karşı dik durmak.
- Adalet: En zayıf anlarda bile doğru olanı yapmak.
- Ölçülülük: Olaylara aşırı tepki göstermekten kaçınmak.
Saydığımız bu esasların yerine getirilmesi gerekli olsa da mutlu hayatı elde etmenin anahtarı bu kadar ile sınırlı değil. Stoacıların bir başka öğüdü ise insanların kontrol edemedikleri olaylar için endişelenmemesi gerektiği. Bu anlayışa göre beden, şöhret ve mülkiyet kontrol dışında olduğu için insan sadece kendi düşüncelerine, amaçlarına ve arzularına odaklanmalı, dış etkenlerin dahil olduğu olası sonuçlar için ise kaygılanmamalıdır.
Örneğin, terfi isteyen bir çalışanın bu isteğinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği konusunda endişelenmesine gerek yoktur çünkü bu karar patronuna ait olduğu için çalışanın kontrolü dışındadır. Stoacılara göre yapılması gereken, bu arzu uğruna gerekli gayretin gösterilmesi, en iyi özgeçmişin hazırlanması ve tüm dikkatin terfi alınıp alınmayacağına değil, onun nasıl hak edileceğine verilmesidir.
Dört temel erdem esas alınarak kontrol ayrımı doğru yapılır ve sadece irade dahilindeki meseleler ile ilgilenilip dış etkenler göz ardı edilirse, her zorluk ile başa çıkılır ve mutlu bir hayat sürdürülebilir. Ünlü Stoacı filozof Marcus Aurelius’un da dediği gibi: “Kendi mutluluğunuz sadece kendinize bağlıdır.”
İlginizi çekebilir: Kişisel Gelişiminize Katkı Sağlayacak 4 Kitap Önerisi