Yaratıcı düşünme teknikleri nelerdir?
İnsan yaşamının ve gelişiminin temeli olan yaratıcılık bir düşünme biçimidir. Olaylara veya durumlara alışılmadık bir bakış açısıyla yaklaşmayı ve sorunları eskisinden farklı bir şekilde çözmeyi sağlayan yaratıcı düşünme, sadece belirli özelliklere haiz bireylere özgü olmayıp uygun bir teknik kullanan herkeste bir yetenek hâline gelebilir. Yaratıcılığı geliştirmeye yönelik bu teknikler ve altın kurallar yazımızın konusunu oluşturmaktadır.
Beyin fırtınası
En yaygın tanımıyla beyin fırtınası, bir grup insanın bir araya gelerek herhangi bir konuda karar vermek, mevcut ya da muhtemel bir probleme çözüm bulmak ve/veya yeni düşünce ile fikirler üretmek için kullandığı bir yaratıcı düşünme tekniğidir. Beyin fırtınası tekniklerini kullanan herkes eşit söz hakkına sahiptir ve ürettikleri fikirler diğer ekip üyeleri tarafından değersiz bulunarak göz ardı edilemez veya olumsuz bir şekilde eleştirilemez.
Beyin fırtınası tekniğinin en iyi şekilde uygulanabilmesi için ekibin fazlaca vakit ayırması ve ortaya atılan ilk iyi fikri son fikir olarak değerlendirmeden sürekli üretmeye odaklanması gerekir. Beyin fırtınaları oturumlarında ortaya çıkan fikirlerden en parlak olanı, yapılacak toplu oylama/değerlendirme ardından belirlenir.
SCAMPER
Yaratıcı düşünme tekniklerinden biri olan SCAMPER’da, kişilere tekniğin adını oluşturan (yer değiştirme, birleştirme, uyarlama, farklı amaçlarla kullanma, yok etme, çıkarma ve tersine çevirme) basamaklarla ilgili sorular sorulur -ki bu sırayla ilerleme yöntemi, SCAMPER’ı klasik beyin fırtınası tekniğinden ayırır- ve cevap verici konumundaki bireylerin bir fikri ve/ya nesneyi değiştirmesi beklenir. Bir beyin fırtınası tekniği olması dolayısıyla SCAMPER kapsamında üretilen her fikir, eş değere sahiptir.
Nitelik Listeleme
Nitelik listeleme, mevcut bir ürünün parçalarını değiştirerek yeni bir ürün ortaya çıkarmak için kullanılan yaratıcı bir düşünme tekniğidir. Teknik kapsamında öncelikle bir ürünün nitelikleri listelenir, ardından tek tek incelenerek bu niteliklerin ne şekilde değiştirilebileceği sorgulanır.
Morfolojik Sentez
Morfolojik sentez; Bir ürünün, problemin veya durumun özgün bir şekilde sunularak edinilen bilgilerin yeni bilgilerle alışılmadık bir şekilde karıştırıldığı yaratıcı düşünme tekniğidir. Nitelikli listeme tekniğinin aksine bu teknikte ürünün niteliğine değil, ögelerine odaklanılır.
Sinektik
Sinektik, ilgisiz parçaları sistematik olarak birleştiren bir tekniktir. Gordon tarafından geliştirilen bu yaratıcı düşünme tekniği metaforlar ve analojiler yoluyla yapılmaktadır. Metafor, bir şeyin kendisiyle bağdaşmayan kelimelerle veya görsel sembollerle ifade edilmesidir. Analoji, genel olarak benzer olmayan şeylerde benzer yönlerin çıkarım yoluyla bulunmasıdır. Her iki yöntem de bilinmeyeni tanımlamamıza ve bu tanım çerçevesinde yeni fikirler ve yaratıcı çözümler önermemize olanak tanıyor.
Yaratıcılığı geliştirmek modern zamanlarda çok daha önemli. Hangi alanda eğitim görüyor olursanız olun, hangi mesleği seçerseniz seçin, yaratıcılık sizi her zaman diğerlerinden ayıracaktır. Başkalarının göremediği bakış açılarına sahip olmanız sizi eğitim, sosyal ve profesyonel yaşamınızda çok başarılı yerlere götürebilir, başkalarına ilham kaynağı olabilirsiniz. Bu yazımızda senin için sınırlarını aşman ve farklı düşünebilmen için teknikler dışında daha temel tavsiyelerde de bulunduk.
Yaratıcılığı geliştirmek için 4 altın kural
1.Soru Sorun
Sormak, sorunu anlamanın ve çözüm üretmenin ilk adımı olmalıdır. Duruma göre doğru soruları sormanız gerekir. Sorularınızı herkesin anlayabileceği kadar basit tutarsanız farklı fikirler üretmeniz daha kolay olur. Basit ve doğru sorularla aklınız karışmaz ve fikirlere daha fazla odaklanabilirsiniz. Bir soruna “neden” ve “nasıl” sorularını sorarak yaratıcılığınızı geliştirecek birçok yaratıcı fikir bulabilirsiniz.
2.Araştırın
Fikir üretmek istediğiniz bir sorunu veya konuyu araştırdığınızda daha fazla bakış açısı göreceksiniz. İnsanların yaptıklarına farklı açılardan bakarak ilham alabilirsiniz. Bu, yaratıcılığınızı büyük ölçüde etkiler ve fikir üretme sürecini kısaltır. Araştırma sadece başkalarının ne yaptığını gözlemlemekle ilgili değildir. Daha fazla bilgi edinmek için hakkında fikir üretmek istediğiniz konuyu araştırın. Bu sayede bilginiz artar ve soru sorma yeteneğiniz gelişir.
3.Beyin Fırtınası Yapın
Beyin fırtınası yaratıcılığı geliştirmek için çok önemlidir. Beyin fırtınası, zihninizin derinliklerindeki fikirleri keşfetmenize yardımcı olur. Burada zihninizi serbest bırakmanız ve düşüncelerinizi engellememeniz gerektiğine dikkat etmelisiniz.
4.Farkındalık Kazanın
Çevrenizde olup biteni gözlemlemek, doğayı gözlemlemek, manzaralara bakmak, sesleri dinlemek dünyayı ve kendinizi gözlemlemek yaratıcılığınızı harekete geçirmenin en etkili yollarından biridir.
Bakmak yerine görmeyi tercih edenler için her şey ilham kaynağıdır. Yaratıcılık bildiğiniz şeyleri bilmediğiniz şekillerde birleştirmektir. Yaratıcılığı hayatının her alanına taşıyıp fark yaratmak için bu adımları takip edebilir, iş ve sosyal hayatınıza yeni renkler katabilirsiniz. Herkes yaratıcı düşünür olarak doğmaz ancak sınırları kaldırıp zihninizi dinlerseniz yaratıcılığı geliştirmek kaçınılmazdır.
Youthall’u takip et iş ve staj ilanlarını da kaçırma.