İnternetin giderek hayatımızda daha fazla yer edinmesiyle birlikte internet kullanım süremiz ve internetten bize aktarılan içeriklere maruz kalma miktarı paralel bir şekilde artış göstermiştir. Önceden bilgiler genellikle resmi kuruluşlardan veya gazetecilerden elde edilirdi, sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla herkesin bir şeyler paylaştığı ortamlarla bir konuda bilgi üretmek artık herkes tarafından yapılabiliyor. Haliyle bu ortamda da bize sunulan bilgiler çarpıtılabiliyor, etkileşim odaklı bilgiler de üretilebiliyor. Yapay Zeka teknolojisi sayesinde bilgiler diğer görsel ve işitsel kanıtlarla da gerçekmiş gibi sunulabiliyor. Bu durumda dezenformasyon denilen olguların görülme sıklığı artıyor. Dezenformasyona karşı yapılabilecek adımlardan biri de o bilgiyi sifting metodu ile analiz etme yapılabilecek uygulamalardan biri. Bu yazımda sifting metodunun ne olduğu ve nasıl uygulanabileceğini anlatacağım.
Sifting Metodu Nedir?
Sifting metodu sosyal medyada bizlere sunulan içeriklerin doğru olup olmadığını anlamamız için bilgiyi analiz etme ve derinlemesine araştırma tekniği olarak kullanılır. Bu metodu istediğiniz içeriklere uygulayabilirsiniz. Ben şahsen bir içerik beni endişelendiriyorsa ya da belirli bir gruba karşı fikrimi değiştirmeme neden olabiliyorsa o içeriğe karşı bu metodu uyguluyorum. Genellikle haberler, açıklamalar ve videolara karşı bu teknik kullanılabilir.
İlk Adım: Dur
Bu ilk adımda karşımızda bize karşı sunulan içeriği gördükten sonra o içeriğe karşı herhangi bir reaksiyon vermeden önce durmamız gerekiyor. Burada önemli olan ise eğer içerik şaibeli görünüyor veya tartışmalı bazı fikirler belirtiyorsa o anki duygularımızla asla ilerlememiz gerekiyor. Bazen içerik üreticisinin amacı o bilginin yalan olduğunu sizin belirtmenizle etkileşim almak da olabilir. Bu nedenle içeriğe karşı bir tepki ya da sonuca varmadan önce durmak çok önemli.
İkinci Adım: Araştır
Bu adımda ise içerikle ilgili bilgileri araştırmaya başlamamız gerekiyor. Burada en önemli nokta içeriği paylaşan kaynağı kontrol etmek. Kaynak bir gazete gibi kuruluşa aitse bu kuruluşun yaptığı diğer haberlere de göz atılabilir. Bu konuda Ground News kullandığım ve tavsiye ettiğim kaynaklardan birisidir. Eğer kaynak bir kişi ise o kişiyi tanıyor muyum, o kişinin çalışma durumu, kişinin paylaştığı diğer içerikler nelerdir gibi sorular cevaplanması gerekiyor. Sonuç olarak paylaşılan içeriğin nereden geldiği o içerikle ilgili detaylı bilgiler edinmemize yardımcı olabilir.
Üçüncü Adım : Alternatif Bul
Bu adımda bize sunulan bilgiye karşı farklı kaynakları aramamız gerekiyor. Bunun için paylaşılan bilginin içerdiği önemli kelimeler Google üzerinden araştırılabilir. Kullanılan resimler yine incelenebilir. Farklı kaynaklar ne belirttiğini incelemek bu adım için çok önemli. Daha iyi kaynak bulursak oradan da inceleme yapılabilir.
Son Adım : Asıl Kaynağı Takip et
Bu adımda ise içerikte sunulan olayla ilgili ana kaynak, açıklama veya kullanılan görsel materyalin devamında ne anlatıldığını kavramak önemli. Bazen kısa alıntılar, çarpıtmalar asıl bahsedilen içerikten farklı olabiliyor. İstenilen şeyler cımbızla çekilip bizlere sunulabiliyor. Bunu engellemek için asıl kaynağa ulaşmak ve o kaynak üzerinden incelemeler yapmak önemli.
Ek Tavsiyeler
Eğer bu adımları yapıp içeriğin doğruluğuna emin olamıyorsanız. İçeriği paylaşan kişiye ulaşabilir detaylı bilgiler almak istediğinizi belirtebilirsiniz. Elde ettiğiniz sonuçlar üzerinden bilginin şaibeli olduğunu anlarsanız üreticiye bunu belirtebilir ya da o içerik üreticisine karşı dikkatli olabilirsiniz.
Bu yazımda Sifting metodu ile doğru bilgiye nasıl ulaşabileceğinizi anlattım. Sosyal medya platformları bu konuda hayli ilerlemeler kat etse de önünüze sunulan bilgiyi sifting metodu ile sizler de analiz edebilirsiniz. Bu dört adım sonucunda size karşı sunulan konulara karşı şüpheci davranarak akıntıya kapılmaz ve akılcı kararlar alabilirsiniz.
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.