Hiç birilerinin kendilerini INTJ veya ESTP olarak tanımladığını duydunuz ve bu şifreli harflerin ne anlama gelebileceğini merak ettiniz mi? Bu kişilerin bahsettiği şey, Myers-Briggs Tip Göstergesine (MBTI) dayanan kişilik tipleridir.
Myers–Briggs Type Indicator yani Myers-Briggs Kişilik Tipi Göstergesi, bir kişinin kişilik tipini, güçlü yanlarını ve tercihlerini belirlemek için tasarlanmış bir tür kişilik envanteridir. Anket, Isabel Myers ve annesi Katherine Briggs tarafından Carl Jung’un kişilik tipleri teorisiyle ilgili yaptıkları çalışmalara dayalı olarak geliştirilmiştir. Bugün, MBTI envanteri dünyada en yaygın kullanılan psikolojik araçlardan biridir.
Kişilik Tipleri
MBTI envanterinde yer alan soruların cevaplarına göre insanlar 16 kişilik tipinden birine sahip olarak tanımlanır. MBTI’nin amacı, katılımcıların sevdikleri ve sevmedikleri, güçlü ve zayıf yönleri, olası kariyer tercihleri ve diğer insanlarla uyumlulukları dahil olmak üzere kendi kişiliklerini daha fazla keşfetmelerine ve anlamalarına izin vermektir.
Hiçbir kişilik tipi diğerinden “en iyi” veya “daha iyi” değildir. Bu envanter, insanlarda herhangi bir işlev bozukluğu veya anormallik aramak için tasarlanmış bir araç değildir. Bu envanterin amacı, kendiniz hakkında daha fazla bilgi edinmenize yardımcı olmaktır. Çıkan sonuç 4 haneli bir harftir ve bu dört farklı ölçekten oluştuğunu gösterir.
Dışa Dönüklük (E) – İçe Dönüklük (I)
Dışa dönüklük – içe dönüklük ikilemi, Jung tarafından kişilik tipleri teorisinde keşfedilmiştir. Bu ikilem, insanların çevrelerindeki dünyayla etkileşime girdiği ve olaylara nasıl tepki verdiğiyle açıklanır. Bu terimler çoğu kişiye tanıdık gelse de MBTI envanterinde kullanılma biçimleri popüler kullanımlarından biraz farklıdır.
Dışa dönük kişiliklere sahip insanlar, eylem odaklı olma eğilimindedirler. Sosyal etkileşimden daha fazla zevk alırlar ve diğer insanlarla zaman geçirdikten sonra kendilerini enerjik hissederler. İçe dönük kişilikler de düşünce odaklı olma eğilimindedirler, derin ve anlamlı sosyal etkileşimlerden hoşlanırlar ve yalnız zaman geçirdikten sonra kendilerini deşarj olmuş hissederler.
Hepimiz bir zaman zaman hem dışa dönüklük hem de içe dönüklük sergiliyoruz fakat genelde çoğumuz yalnızca birini tercih etme eğilimindeyiz.
Algılama (S) – Sezgi (N)
Bu ölçek, insanların çevrelerindeki dünyadan nasıl bilgi topladıklarına bakar. Tıpkı dışa dönüklük ve içe dönüklükte olduğu gibi, tüm insanlar duruma bağlı olarak algılamak ve sezmek için biraz zaman harcarlar. MBTI’ye göre, insanlar bir alanda veya diğerinde baskın olma eğilimindedir.
Algılamayı tercih eden insanlar; gerçekliğe, özellikle de kendi duyularından öğrenebileceklerine çok fazla dikkat etme eğilimindedir. Daha çok gerçeklere ve ayrıntılara odaklanma eğilimindedirler ve uygulamalı deneyimler kazanmaya bayılırlar. Sezgiyi tercih edenler ise kalıplar ve izlenimler gibi şeylere daha fazla dikkat ederler. Olasılıklar hakkında düşünmekten, geleceği hayal etmekten ve soyut teorilerden hoşlanırlar.
Düşünme (T) – Duygu (F)
Bu ölçek, insanların algılama veya sezgi işlevlerinden topladıkları bilgilere dayanarak nasıl karar verdiklerine odaklanır. Düşünmeyi tercih eden insanlar, gerçeklere ve nesnel verilere daha fazla önem verirler. Bir karar verirken tutarlı, mantıklı olma eğilimindedirler ve kararlarına kişisel düşünceleri katmazlar. Hissetmeyi tercih edenlerin ise bir sonuca varırken insanları ve duyguları dikkate alma ihtimalleri çok daha yüksektir ve genellikle duygusal hareket ederler.
Yargılama (J) – Algılama (P)
Yargılama ve algılamayı inceleyen son ölçek, insanların dış dünyayla nasıl başa çıkma eğiliminde olduklarını ortaya koyar. Yargılamaya eğilimli olanlar genellikle kesin kararları tercih ederler. Algılamaya eğilimli insanlar ise daha açık, esnek ve uyarlanabilir bir kişiliğe sahiptirler. Bu iki eğilim diğer ölçeklerle sürekli bir etkileşim halindedir. Yargılama-algılama ölçeği, yeni bir şeyler öğrenirken (algılama ve sezgi) veya karar verirken (düşünme ve duygu) dışa dönük yoksa içe dönük mü olduğunuzu anlamanıza yardımcı olur.
Kişilik Tipinizi Bilmek Kariyeriniz için Neden Önemlidir?
Kişilik tipimizi bilmek, tercihlerimizin veya diğer insanların tercihlerinin neden farklı olabileceğini anlamamıza yardımcı olur. Kişilik tipleri; nasıl liderlik ettiğimizi, çevremizi etkilediğimizi, iletişim kurduğumuzu, iş birliği yaptığımızı ve stresi yönettiğimizi anlamak için önemlidir. Bu sayede kendimizi daha iyi tanıyabilir ve kariyer yolumuzu bu doğrultuda çizebiliriz. Örneğin içe dönükleri ve dışa dönükleri ele alalım; dışa dönük insanlar sosyal ve müşteri odaklı bir işyerinde daha başarılı olurken içe dönükler bağımsız ve analitik görevlerde daha başarılı olurlar. Bu özellikler bir roldeki başarımızı ve çevremizdeki diğer insanlarla uyumluluğumuzu öngören doğal özelliklerimizdir. Kişiliğimizi iyi bilmek, sınırlarımızı ve onları nasıl zorlayacağımızı da belirlememizi sağlar çünkü hangi özelliklerin bizi yönlendirdiğini anlamadan konfor alanlarımızdan çıkamayız. Geliştirilebilecek yönlerimizi ve varolan güçlü yönlerimizi nasıl daha iyi kullanacağınızı görmemiz, kendimiz hakkında öz farkındalığa kapı açar. Bu, stresi azaltabilir ve kendimiz için en iyi fırsatları yakalamamıza, başkalarıyla iyi geçinmemize ve işimizi en iyi şekilde yapmamıza yardımcı olabilir. Özetle kişilik tipimizi anlamak, profesyonel potansiyelimizden en iyi şekilde yararlanmamıza yardımcı olacak önemli bir araçtır. Siz de hemen basit bir kişilik envanteri çözerek kişilik tipinizi öğrenebilir, hayatınıza yeni yollar çizerken daha isabetli tercihler yapabilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Film Önerileri: Oscar Ödül Töreni’nin Öne Çıkanları Mercek Altında