İnsansız teknolojiler bugünün önemli gelişmelerinden birisi olmakla beraber gelecek birkaç yüzyıl içinde fazlasıyla kullanılacak bir devrim niteliği taşımaktadır. Bugün ortaya çıkan bu teknolojiyi şimdilik çok fazla hissetmesek de gelecek on yıl içerisinde fazlasıyla hayatımızın ortasına yerleştireceğiz. O halde bakalım nedir bu insansız hava araçları? İnceleyelim.
İnsansız Hava Araçlarının Kullanım Alanları
1849 yılında askeri amaçlı Avusturya tarafından İtalya’nın Venedik kentine yollanan içi bomba dolu pilotu olmayan balonlar ilk insansız hava aracına örnek kabul edilir. Günümüzde ise birden çok alanda birçok yetkinliğe sahip olan insansız hava araçları,
- Gözetleme,
- Keşif,
- Askeri Amaçlar (İstihbarat, Güvenlik, İmha vb.),
- Taşımacılık,
- Tarımsal Uygulamalar,
- Kamera Çekimi,
- Doğal Afetler (Arama-Kurtarma),
- Arkeolojik Çalışmalar,
- Hava Tahmin Ölçümleri gibi ve bunların dışında birçok farklı alanda kullanılmaktadır.
İnsansız Hava Araçlarının Kullanılmasının Avantajları ve Dezavantajları
İnsansız hava araçları hız ve erişim bakımından bir sıfır öne geçmekle beraber,
- Maliyet,
- Can kaybı riski,
- Görüntü izleme ve aktarma,
- Çevre şartlarından etkilenme,
- Havada kalma süresi,
- Her zaman göreve hazır olmaları,
gibi avantajlarının yanı sıra dezavantaj olarak;
- Saldırılara açık olmaları,
- Kazalardan hasarsız çıkma olasılıklarının düşüklüğü,
- Kontrol kuleleri ile yaşanabilecek herhangi bir bağlantı problemi gibi dezavantajları da bulunmaktadır.
İnsansız Hava Araçlarının Türleri
Yük kapasitesi, yetenek ve büyüklük bazında sınıflandırma
1. Stratejik İnsansız Hava Araçları
Ø Yüksek İrtifa Uzun Süreli Uçuş
24 ila 48 saat uçuş yapabilen, 15 bin feetin üzerine çıkabilen İHA türüdür.
2. Taktik İnsansız Hava Araçları
Ø Orta İrtifa Uzun Süreli Uçuş
24 saat uçuş yapabilen, 5 bin feet ile 15 bin feet arası yüksekliğe çıkan İHA türüdür.
Ø Orta Mesafe ya da Taktik İHA
100 km ile 300 km arası yüksekliğe çıkan İHA türüdür. Basit görevlerde kullanılırlar.
Ø Yakın Mesafe İHA
En fazla 100 km yüksekliğe çıkabilir. Keşif, hedef belirleme vb. görevlerde kullanılırlar.
3. Özel Amaçlı İnsansız Hava Araçları
Mini İHA ve mikro İHA gibi sivil ve bilimsel amaçlı kullanılan İHA türüdür. 20 kg’dan küçük ve 30 km uçan her İHA özel amaçlı İHA türüdür.
Kanat türlerine göre sınıflandırma
Sabit Kanatlı İHA’lar, daha çok askeri alanlarda kullanılırlar. Dikey olarak iniş ve kalkış yapamazlar.
Döner Kanatlı İHA’lar, drone olarak bilinirler. Dikey olarak kalkış yapabilirler.
VTOL İHA’lar, hem sabit kanatlı hem de döner kanatlı İHA’lardır. Bu tür manevra kabiliyeti düşük olduğundan pek fazla tercih edilmez.
Sonuç olarak İHA’lar askeri amaçlarının dışında birden fazla kullanım alanları sebebiyle tercih edilebilirler. Birçok konuda da insanlığın yardımcısı olacak ve evlerimizin içine kadar girecektir.
İlgini Çekebilir: Teknofest Nedir? Teknofest Yarışmaları Nelerdir?