Finansal okuryazarlık kavramından bahsetmeden önce para kavramından bahsetmek daha doğru olacaktır. Kısaca değinmek gerekirse para aslında günümüzde değiş tokuş yapabilmek adına en yaygın kullanılan araçtır. Paranın bir araç olduğunu iyice kavramak adına bir satın alım gerçekleştirdiğinizde oluşan zinciri incelemeniz yeterli olacaktır. Önce amacınız için bir mal veya hizmet talep edersiniz, istediğiniz mal veya hizmet sahibi sizden gün sonunda kendi mal ve hizmet ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına fiziki karşılığı olan bir araç ister. Bu zincirin sonunda kullandığımız araca bizler günümüzde para diyoruz. Paranın araç olduğunu bu örnekle kavradıktan sonra parayı nasıl yönetmeliyiz bunu konuşmaya başlayabiliriz.
Paranızı yönetmek ve iyi bir finansal okuryazar olmak için herhangi bir gereklilik ve şart bulunmamaktadır. İsteyen herkes kendini eğiterek veya çeşitli kurslar ve okumalar sayesinde finansal okuryazar olabilir. Bu konuya da açıklık getirdikten sonra sıra geldi finansal okuryazar nasıl olunur sorusuna…
Adım adım ilerleyerek finansal okuryazar nasıl olunabilir gelin birlikte inceleyelim
- Öncelikle aylık net gelirinizi hesaplayın. Bu noktada 30 gün sonunda cebinize net giren parayı hesaplamanız ve bilmeniz gerekli.
- Aylık kesin giderlerinizi yani 30 gün içerisinde yapacağınıza kesin gözüyle baktığınız harcamaları hesaplayın.
- Gelirinizi kalemlere ayırın ve harcamalarınıza bölün. Yaptığınız gider harcamalarını kalemlere ayırın: zoraki harcamalar (kira, taksit, benzin, mutfak vb.), hobi harcamaları (sinema, kurs vb.), öngörülemeyen harcamalar (telefon bozulması, hastane masrafları vb.)
- Yatırım kalemini ise net gelirinizden zoraki harcamalarınızı çıkardıktan sonra kalan gelirinizi bölerek tutmalısınız. Bu sayede her ay yatırım için net bir tutarınız olacak.
- Yılı 4’e bölün ve gelirleriniz ile giderlerinizi çeyreklik, 6 aylık ve yıllık bazda karşılaştırın. Bu sayede gelir ve giderlerinizle ilgili elinizde net bir tablo olacaktır.
Yukarıdaki adımları uyguladıktan sonra aslında finansal okuryazarlık kavramının finans kısmını matematik üzerinden gözle görülür bir şekilde somutlaştırmış olacağız.
Finans kısmını hallettikten sonra sıra geldi okuryazarlık kavramına…
Burada yapmamız gerekenleri yine listeleyerek beraber inceleyelim.
- Satın alımlarınızı ihtiyaç ve keyfi olarak ikiye ayırın. Bu sayede giderlerinizi önceliklendirerek harcamalarınızı kontrol altına almış olacaksınız. Not: Ikea bir İsveç markası olmasına karşın bir İsveçlinin ortalama mobilya değiştirme süresi 15 yıl bandındadır. İsveç’te finansal okuryazarlık oranı %71 civarındadır.
- Oluşturduğunuz çeyreklik, 6 aylık ve yıllık finans tablonuzu inceleyerek kendinizde farkındalık oluşturmalısınız.
- Hayat standartlarınızı finansal açıdan değerlendirin ve daha iyi bir finansal kalite için yatırımlarınızı kalemlere ayırın.
Yukarıda sıralandırılmış olan maddeler aslında kişiye göre güncellenebilir maddeler bu sebeple asıl yapılması gereken kişisel olarak finansal okuryazarlığı hayatımızın bir parçası yapmak. Birikim yapmak, yapılan birikimleri yatırım araçlarıyla değerlendirmek, hayatta gerçekleştirmek istediğimiz planları finanse etmemize yardımcı olarak daha kaliteli bir yaşamın kapısını bizlere aralayacaktır. Aynı şekilde harcamalarınızı düzenlemek ve yapacağınız harcamaları kalemlere ayırmak paranızı daha düzenli ve isteklerinize uygun şekilde bölüştürmenize yardımcı olacaktır.
Günlük tutar gibi yaptığınız / yapacağınız harcamaları ve gelirlerinizi kayıt altında tutarak hayatınızın bir parçası haline getirdiğiniz finansal okuryazarlık sayesinde tutarlı, somut ve öngörülebilir bir finans yapısını hayatınıza entegre etmiş olacaksınız. Bu sayede oluşturmuş olduğunuz farkındalık ile yatırım ve birikimlerinizi daha gerçekçi hedeflerle çevreleyerek kısa, orta ve uzun vadede beklentilerinizle ilgili daha somut adımlar atabileceksiniz.
İlginizi çekebilir: Marka Kimliği Nedir? Nasıl Oluşturulur?