Geleneksel İzlanda yoğurdu satan Siggi’s firması oluşturduğu yeni kampanya ile belirli müddet dijital detoks yapan kullanıcılara üç ay yetecek Siggi’s yoğurdundan 10 bin dolara varan ödüller ile dikkatleri üzerine çekti. Yarışmanın detaylarını için buraya tıklayabilirsiniz. Yarışmaya katılmadan önce gelin hep beraber dijital detoksun ne olduğundan ve üç adımda nasıl uygulanabileceğinden bahsedelim. Dijital detoks, tanımlamak gerekirse, belirli süre boyunca teknolojik ürünlerden uzak durma pratiği olarak yorumlanabilir. Bu tanımı ben biraz daha değiştirerek, günün belirli saatlerinde dikkat dağıtıcı sosyal medya platformları ve diğer akıllı cihazları kullanmak yerine zihinsel, fiziksel ve kişisel konulara odaklanmak olarak değiştiriyorum. Bunu yaparken de üç adım belirledim ve bu üç adımda dijital detoksu tamamlamış oluyorum.
1.Dijital Detoksu Kimler Uygulamalı?
Eğer gününün büyük çoğunluğunu sosyal medyada geçiriyorsan, yapman gereken işler yerine video izlemek, oyun oynamak istiyorsan bu detoks senin için faydalı olabilir. Burada dikkat etmen gereken davranış biçimi genellikle tamamlayıcı kullanım olarak görülebilir. Örneğin yemek yerken YouTube videosu izlemen gerekiyorsa ya da uyumadan önce sosyal medyaya girip saatin kaç olduğunu unuttuysan dijital detoks zamanı gelmiş olabilir. Bir diğer neden ise odaklanamama durumudur. Genel olarak kısa süreli içeriklere odaklanmaktan dolayı bir yazı gibi daha fazla dikkat gerektiren içeriklere dikkatini verememeye başlarsın. En yaygın bir diğer davranış örüntüsü ise Binge-Watching dediğimiz genel olarak bir diziyi bir oturuşta bitirmektir ki buna bir oyuna başlayıp bitirene kadar oynamak da eklenebilir.
2.Dijital Detoks Faydaları
Dijital detoks uygulamasına geçmeden önce faydalarını anlatmakta yarar var. Dijital detoksun en büyük faydası zihinsel sağlığımızda ortaya çıkar. Sosyal medya kullanımı sonucunda internette görülen içeriklerin insan zihninde kendini gösteren kaygı, endişe gibi ruh hallerini azaltır. Dijital ürünün ışığının uyku problemlerine neden olduğu bilinir. Ekran kullanımı azaltımı uykusuzluk sorununu minimuma indirir. Son olarak da uzun süre kısa içerikli videolar tüketmek, derin dikkat gerektiren ders çalışma, okuma gibi alışkanlıklara odaklanmayı güçleştirir. Bu içeriklerin kısaltımı nihayetinde ruhsal ve bedensel iyileşmelere yardımcı olur.
3.İlk Adım: Fark Et
Şimdi geldik dijital detoksu nasıl uygulayacağımıza. İlk adım fark et adımıdır. Burada yapmamız gereken iki şey vardır. Birincisi gün içerisinde en çok hangi uygulamanın kullanıldığını bulmak, ikincisi ise gün içerisinde en çok ne zaman bu uygulamayı kullandığımızı saptamak. Bu iki bilgi için telefonumuzun kendisinden yararlanacağız. Eğer Android işletim sistemine sahip bir telefon kullanıyorsak Google Dijital Denge sekmesinden, IOS işletim sisteminde ise ekran süresi bölmesinden verilerimize erişmemiz gerekiyor. Bu veriler ile yapmanız gereken ise en çok kullandığınız uygulamayı saptamak. Bir de günün hangi zaman diliminde kullandığımızı belirlemek ve bu iki bilgiyi not almak. Örneğin ben en çok X uygulamasını kullanıyorum, uygulamayı da en çok akşam yemeğinden sonra kullanıyorum.
4.İkinci Adım: Yerine Koy
İkinci adımda elimizdeki zaman dilimi ve uygulama ile dijital detoksa başlayabiliriz. Burada yapmanız gereken günün bir saatini belirlemek genellikle bir saat yeterlidir. O saatte en çok kullanılan sosyal medya uygulaması yerine başka şeylerle meşgul olabilirsiniz. Unutmayın amacımız dijital ürünlerin bizleri verimsizleştirmesini minimuma indirmek. Uygulamaya girmektense bir kitap okumak, yürüyüşe çıkmak, arkadaşlarımızla buluşmak gibi teknolojik cihazların yer almadığı bir aktivite yapıyoruz.
5.Son Adım: Pekiştir
Son adımda ise dijital detoksu hayatımızın bir parçası haline getirmek ve detokstun verimini artırıyoruz. Burada ise genellikle şartlandırma tekniğini kullanıyoruz. Bunun için ise bir koşul belirlemek ve bu koşul gerçekleşirse dijital ürün kullanımına izin vermek şeklinde bir örüntü oluşturuyoruz. Pekiştir adımında dikkat edilmesi gereken konu dijital ürünlerin tamamen kısıtlanması değil uygulama kaynaklı hayatımızda oluşan problemleri minimuma indirmektir. Pekiştirmeye örnek olarak akşamları yemekten sonra en çok kullandığım sosyal medya uygulaması yerine otuz beş sayfa kitap okursam bir dizi izleyebilirim gibi bir koşullama detoksun amacı olan verimi artırıyor hem de dijital ürünlere kontrollü bir kullanım amacı sağlıyor.
6.Sonuç ve Ek Tavsiyeler
Bazı kişiler ek kontrollere ihtiyaç duyabilir. Bu durumda fark et adımında belirlenen zaman diliminde telefon ekranını siyah beyaz yaparak uygulamaların büyüsüne kapılmak engellenebilir. Bu yazıda sizlere dijital detoksu nasıl uygulayabileceğinizi anlattım. İlk adımımız dijital medya kullanımımızı fark etmektir, ikinci adımda ise sitelerde gezmektense yapılacak aktiviteler belirlemektir ve son adımda da sosyal medya kullanımını koşullayarak gün içerisinde verimimizi artırmak ve sosyal medya kullanımını kontrol altına almaktır.
İlginizi çekebilir: Dijital Ayak İzi Nedir? Nasıl Bilinç Kazanabiliriz?