MBA nedir? Kim Yapmalı? 77.000€’ya Değer Mi?

MBA (Master of Business Administration) yani İşletme yüksek lisansı özellikle kurumsal şirketlerde yönetici pozisyonu hedefleyen birçok öğrencinin düşündüğü bir yüksek lisans programı. Bununla beraber iyi okullardaki MBA programları oldukça pahalı olabiliyor. Örnek vermek gerekirse dünyanın en iyi MBA programı olarak görülen INSEAD’ın program ücreti 77.000€. Tabi bu çoğumuz için çok ulaşılabilir değil. (tabi Malia Obama hariç 🙂 ) Ülkemizde nispeten daha ulaşılabilir örnekleri var. Mesela; Koç Üniversitesinin MBA program ücreti 55.000 TL, Sabancı Üniversitesinin MBA programı 39.000 TL, Bilkent Üniversitesi MBA programı 42.000 TL. Eğer GMAT puanınız Boğaziçi Üniversitesinin MBA programına yetmezse, aynı kalitede eğitim alabileceğiniz diğer üniversitelerde ücret görüldüğü gibi oldukça yüksek. Peki gerçekten bu kadar para vermeye değer mi? Sizler için MBA nedir, Kimler MBA yapmalı, MBA ücretleri kendini telafi edebilecek seviyede mi gibi sorulara yanıt bulmaya çalıştık:

MBA nedir?

MBA tanım olarak işletme yüksek lisansı anlamına gelir. Özellikle lisans eğitimini ekonomi/işletme veya mühendislik alanlarında tamamlamış ve kariyerine yönetici pozisyonlarında devam etmek isteyen adayların yöneticilik becerilerini arttırmaya yönelik bir programdır. MBA programları birden fazla şekilde karşımız çıkabiliyor. Bunlar;

Full-Time MBA (Tam-Zamanlı): Bu programlar genellikle lisans eğitimini tamamladıktan sonra MBA programına dahil olmak isteyen öğrencileri hedefler. Eğitim süresi ülkemizde genelde 2 yıldır fakat yurtdışında program süresini 9 aya kadar düşürmüş Full-Time MBA programlarına da rastlamak mümkün.

E-MBA (Uzaktan MBA): Daha çok çalışanlar için oluşturulmuş MBA programlarıdır. Dersler genelde internet üzerinden, akşam saatlerinde yapılır ve maliyetleri daha düşük olduğu için genelde bu programlar daha uygun fiyatlıdır.

Executive MBA: Bu MBA programları halihazırda yönetici pozisyonunda tecrübeli (8-10 yıl) profesyonelleri konularında uzman hale getirmeyi amaçlar. Katılımcıları çoğunlukla çalıştığı için dersler genelde akşam saatlerinde veya hafta sonu yapılır. Program süresi değişkenlik gösterebilir. Executive MBA programları vaka analizine daha fazla odaklanıp öğrencilerinin bu projeler üzerinde çalışması üzerine kuruludur. Daha uygulamaya ve pratiğe yöneliktir.

Kimler MBA yapmalı, kimler yapmamalı?

MBA programı birkaç farklı amaçla yapılabilir. Bunlar;

Mühendislik/Tıp gibi teknik konularda lisans programını tamamlamış öğrenciler iş dünyasını ve yöneticilik becerilerini öğrenmek isteyebilir,

İşletme/Ekonomi gibi bölümlerde lisansını tamamlamış öğrenciler yapacakları MBA ile CV’lerini iyi bir okulla güçlendirmek isteyebilirler,

Kendi işini kurmak isteyen veya kurmuş girişimciler çeşitli operasyonlarını geliştirmek için MBA programlarına katılmak isteyebilir.

Bir MBA programına katılıp katılmamaya karar verirken en çok dikkat etmeniz gereken kriter isteklerinizin yönüdür. Eğer iş dünyasında ilerlemek gibi bir hedefiniz varsa MBA size kesinlikle yardımcı olacaktır fakat eğer daha akademik bir yöneliminiz varsa tercih edeceğiniz MBA programı sizin beklentilerinizi karşılamayabilir. Ya da kurduğunuz girişimin tam büyüme aşamasında bir MBA programına başlamak sizi 2 yıl geriye atacağında girişiminizin başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olabilir.

Yönetici olmak için MBA yapmak bir zorunluluk değildir bunu unutmayın. MBA yapmanın size getireceklerini ve sizden götürecekleri dikkatli bir şekilde kararlaştırıp kendinize en uygun kararı vermelisiniz.

MBA gerçekten bu kadar para eder mi?

Asıl soru bu değil mi? Bu kadar yüksek ücretler istenen programlardan mezun olunca ay sonunda banka hesabınıza yatacak miktar bu ücreti karşılayacak mı? Maalesef hemen değil. MBA geleceğe yönelik bir yatırımdır. Bazı şirketlerde üst düzey yönetici pozisyonuna gelebilmek için MBA yapmak zorunludur. Dolayısıyla erkenden yapacağınız bir MBA kariyerinizin ilerleyen kısımları için faydalı bir yatırım olabilir. Bu yine an itibariyle çalıştığınız pozisyon, MBA programının ücreti ve sonrasında alacağınız maaş ile doğru orantılı olacağından fazlasıyla değişkendir. Size bir fikir olması açısından aşağıda The Economist tarafından yapılmış ve MBA programlarının kendilerini ne kadar sürede telafi ettiğini gösteren bir grafik paylaşıyorum. Bu grafikte koyu mavi yerler çalışmak yerine MBA yaparak feragat ettiğiniz maaşı, açık mavi yerler MBA program ücretini, kırmızı çizgiler ise MBA sonrası maaşınızı gösteriyor. (Maalesef Türk üniversiteleri listede yok .)

Sonuç olarak MBA yapma kararı da diğer birçok kariyer kararı gibi birden fazla değişkene bağlıdır. Umarım yukarıda yazdıklarım sizin kendi kararınızı verebilmeniz için size biraz olsun yardımcı olmuştur. Kendiniz için en iyi yolu seçmeniz dileğiyle 🙂