İş Yerindeki Zehirli Ortam: Mobbing Nedir ve Nasıl Önlenir?

İş yerinde zehirli bir ortam yaratan mobbing kavramı, günümüzde sıkça karşılaşılan bir sorundur. Mobbing, psikolojik şiddet ve taciz olarak tanımlanır. İş yerinde bir ya da daha fazla kişi tarafından yapılan sürekli ve sistematik baskı, taciz, sözlü ve fiziksel saldırılar sonucu işyerinde çalışanın iş ve özel hayatında ciddi etkiler yaratan psikolojik şiddet türüdür.

Bu yazıda, mobbing nedir, nedenleri, etkileri ve çözümleri hakkında tüm detayları sizler için derledik. Keyifli okumalar!

İş Yerinde Mobbing Nedir?

Mobbing bir kişinin ya da bir grup insanın, iş yerinde bir başkasını psikolojik olarak taciz etmesidir. Bu kişiler, çalışanın iş yerinde rahat çalışmasını engellemek ve onu iş yerindeki sosyal hayattan dışlamak için her türlü yolu kullanırlar. Mobbingin birçok farklı türü vardır ve her türü, çalışanın kendine zarar vermesine veya işyerinde performansının düşmesine neden olabilir. Bunlar arasında iş yükü, çalışma saatleri, maaş ve ödüllendirme sistemleri, iş yeri kültürü, yönetim tarzı, iş tanımları ve iş yerindeki diğer insanlarla ilişkiler yer alabilir. Mobbing, genellikle uzun bir süre boyunca devam eder ve hedef alınan kişi, mobbinge maruz kalmakta olduğunu anlamakta zorlanabilir. Mobbingin uzun süre devam etmesi, hedef alınan kişinin işten ayrılması veya sağlık sorunları yaşaması gibi sonuçlara yol açabilir.

Mobbingin Nedenleri Nelerdir?

Mobbingin nedenleri genellikle iş yerindeki stres, rekabet ve güç mücadeleleri ile ilgilidir. Bazı çalışanlar, kariyerlerini geliştirmek veya daha iyi pozisyonlara terfi etmek için diğer çalışanlara karşı rekabet ederken, bazıları da iş yerindeki güç dengesizliği nedeniyle diğer çalışanlar üzerinde baskı kurmaya çalışırlar. Ayrıca, çalışanların farklı sosyal ve kültürel arka planlarından kaynaklanan anlaşmazlıklar ve uyumsuzluklar da mobbing davranışlarının nedenleri arasında yer alabilir.

Mobbing Türleri Nelerdir?

Mobbing, çalışanlar tarafından birçok farklı şekilde uygulanabilir. Bunlar arasında:

1. Sözlü Mobbing: Sözlü taciz, bir çalışanın diğer çalışanlar tarafından kötüleştirilmesi veya aşağılanmasıdır. Bu tür mobbing, diğer çalışanların bir çalışana karşı olumsuz konuşmaları veya hakaret içeren yorumlar yapmalarıyla gerçekleşebilir.
2. Duygusal Mobbing: Duygusal taciz, bir çalışanın diğer çalışanlar tarafından duygusal olarak istismar edilmesidir. Bu tür mobbing, bir çalışanın iş yerinde yalnız bırakılması, dışlanması veya diğer çalışanlar tarafından sürekli olarak eleştirilmesiyle gerçekleşebilir.
3. Fiziksel Mobbing: Fiziksel taciz, bir çalışanın diğer çalışanlar tarafından fiziksel olarak zarar görmesi veya tehdit edilmesidir. Bu tür mobbing, bir çalışanın diğer çalışanlar tarafından şiddete maruz kalması veya diğer fiziksel taciz davranışlarıyla gerçekleşebilir.
4. Cinsiyetçi Mobbing: Cinsiyetçi taciz, bir çalışanın cinsiyetine dayalı olarak diğer çalışanlar tarafından ayrımcılığa uğramasıdır. Bu tür mobbing, bir çalışanın cinsiyeti nedeniyle diğer çalışanlar tarafından aşağılanması, işe alım veya terfi şanslarının engellenmesi veya cinsel tacizlerle gerçekleşebilir.
5. Psikolojik Mobbing: Psikolojik taciz, bir çalışanın diğer çalışanlar tarafından psikolojik olarak taciz edilmesidir. Bu tür mobbing, bir çalışanın diğer çalışanlar tarafından sürekli olarak korkutulması, tehdit edilmesi veya manipüle edilmesiyle gerçekleşebilir.

Mobbingin Etkileri Nelerdir?

Mobbing, çalışanların fiziksel, duygusal ve zihinsel sağlıklarını olumsuz yönde etkileyebilir. Mobbinge maruz kalan çalışanlar, depresyon, kaygı, stres, uyku bozuklukları ve hatta intihar düşünceleri gibi psikolojik sorunlar yaşayabilirler. Ayrıca, mobbinge maruz kalan çalışanların iş performansı da olumsuz yönde etkilenebilir ve işten ayrılma eğilimleri artabilir.

Mobbingi Önlemek İçin Neler Yapılabilir?

Mobbingi önlemek için iş yerinde aşağıdaki adımlar atılabilir:

1. Politikalar ve Prosedürler Oluşturma: İş yerleri, mobbingi önlemek için uygun politikalar ve prosedürler geliştirebilir. Bu politikalar, mobbingin tanımını içermeli, nasıl bildirileceğini açıklayan bir mekanizma sunmalı ve sorunları ele almak için adım adım bir çerçeve sağlamalıdır.
2. İletişimi Artırma: İş yerleri, açık ve etkili bir iletişim ortamı yaratmalıdır. Bu, çalışanların, yöneticilerin ve diğer çalışanların ihtiyaçlarını, endişelerini rahatlıkla ifade edebilecekleri bir ortam sağlamakla başlar. İş yeri iletişim kanalları, çalışanların mobbingi bildirmeleri için uygun bir sistem oluşturmalıdır.
3. Eğitim ve Farkındalık Oluşturma: İş yerleri, mobbing hakkında eğitim ve farkındalık oluşturma faaliyetleri düzenleyebilir. Bu eğitimler, çalışanların mobbingi nasıl tanıyabileceklerini, nasıl önleyebileceklerini ve nasıl bildirebileceklerini öğrenmelerine yardımcı olabilir.
4. Yönetim Stilinin Değiştirilmesi: Yöneticiler, mobbingi önlemek için liderlik tarzlarını değiştirebilir. İş yerlerinde açık bir iletişim ortamı yaratmak, çalışanların görüşlerine ve ihtiyaçlarına saygı göstermek, adaletli bir maaş ve ödüllendirme sistemleri uygulamak gibi adımlar, mobbingi önlemeye yardımcı olabilir.
5. İş Yükünü Azaltma: İş yerleri, çalışanların iş yükünü azaltarak ve iş yükü yönetimini daha iyi bir şekilde organize ederek mobbing riskini azaltabilir. Bu, çalışanların işlerine odaklanmalarına ve işlerini daha iyi yapmalarına yardımcı olabilir.
6. Performans Değerlendirme Sistemlerinin Adil Olması: İş yerleri, performans değerlendirme sistemlerini adil bir şekilde uygulamalıdır. Çalışanlar, performanslarına göre değerlendirilmeli ve herhangi bir ayrımcılık veya önyargı olmamalıdır.
7. Hedef Alınan Çalışanların Desteklenmesi: İş yerleri, hedef alınan çalışanların desteğini sağlamalıdır. Bu, çalışanların mobbingi bildirmeleri için uygun bir mekanizma sağlamak, psikolojik destek sunmak, danışmanlık hizmetleri sunmak gibi adımları içerebilir.

Mobbinge Uğradığınızı Düşünüyorsanız…

Mobbinge uğrayan bir kişiyseniz, aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

1. Durumu tanımlamak: Öncelikle, mobbingin ne olduğunu tanımlamalı, ne zaman başladığını ve hangi şekillerde gerçekleştiğini belirlemelidir. Bu, mobbinge uğrayan kişinin neyle karşı karşıya olduğunu anlamasına yardımcı olacaktır.
2. Kanıtlar toplamak: Mobbing davranışlarının kanıtlanması önemlidir. Bu nedenle, mobbing davranışlarına yönelik kanıtların toplanması, mesajların kaydedilmesi, e-postaların saklanması veya şahitlerin ifadelerinin alınması gibi adımlar atılmalıdır.
3. İçeride çözüm bulmak: Mobbinge uğrayan kişi, durumu önce çalıştığı yerdeki yöneticiler veya insan kaynakları departmanına bildirebilir. Bununla birlikte, bu yöntem her zaman etkili olmayabilir ve sorun devam ederse, başka seçeneklere bakılabilir.
4. Hukuki yardım almak: Mobbing davranışları çok ciddi hale geldiğinde, hukuki yardım almak bir seçenek olabilir. Hukuki yardım, kişinin mobbing davranışlarına maruz kalma konusunda uzmanlaşmış bir avukatla çalışmak anlamına gelir.
5. Destek aramak: Mobbinge uğrayan kişinin bir destek grubu veya danışmanlık hizmeti araması faydalı olabilir. Bu, kişinin stresi yönetmesine, durumla başa çıkmasına ve gelecekteki iş yerinde benzer durumlarla başa çıkmaya yardımcı olabilir.

Mobbinge uğrayan kişinin sessiz kalmaması ve durumu bildirmesi önemlidir ancak durumun çözüme kavuşturulması her zaman kolay olmayabilir. Mobbinge uğrayan kişi, iş yerindeki politikalara ve yasalara uygun hareket etmeye özen göstermelidir.

Son olarak, mobbingin çalışanların sağlığı, refahı ve iş verimliliği üzerinde olumsuz etkileri olduğunu unutmamak gerekir. Mobbing, birçok ülkede yasal olarak tanınmış bir durumdur ve işverenlerin çalışanları mobbingden koruması gerekmektedir. Mobbingi önleyerek, çalışanların güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamına sahip olmalarını sağlayabilir ve bu da işyerindeki verimliliği artırabilir.

İlginizi çekebilir: İş Yerinde Profesyonelliği Korumak İçin 7 İpucu

Youthall’u takip et iş ve staj ilanlarını da kaçırma!