İki Ayrı Kişilik Türü: A ve B Tipi Kişilik

Kişilik özellikleri; düşünce ve karar verme tarzı, duygu yönetimi ve bakış açısı üzerinde etkin rol oynamaktadır. Bu kişilik özelliklerini belirli faktörlere göre kategorize eden birçok teori mevcuttur. Bu teoriler kişilik özelliklerimizi tümüyle farkında olarak, gerçek benliğimizi tanımamızı sağlamasının yanı sıra kişisel gelişimimiz açısından da yol gösterici konumdadır. Bu yazımızda da kişilik özelliklerini kategorize eden bir kuramdan bahsedeceğiz: A ve B tipi kişilik…

Kişilik tiplerinin A ve B şeklinde ikiye ayrılmasından meydana gelen teori, Meyer Friedman ve Ray Rosenman tarafından oluşturulmuştur. İki kardiyalog tarafından geliştirilen bu teorinin ortaya çıkış hikayesi detaylı bir çalışmanın sonuçlarına dayanmaktadır. Yapılan çalışma doğrultusunda kalp hastalığı olan kişilerin A tipi kişiliğe sahip olduğu ortaya çıkmıştır, bunun sebebi bu hastaların B tipi kişiliğe göre daha endişeli, tedirgin ve stresli hal ve tavırları olmuştur. Bu durumdan yola çıkarak, A ve B kişilik teorisinin stres yönetimi ile doğrudan bağlantısı olduğunu söylemek de mümkün. Şimdi, A ve B kişiliklerin özelliklerini detaylı bir şekilde incelemenin zamanı. Yazının sonunda karar vermeni isteyeceğiz; sen hangi kişisin?

A Tipi Kişilik Nedir? Hangi özelliklere sahiptir?

A tipi kişiler, yüksek başarıya odaklı kişilerdir. Her şeyin olabilecek en iyi düzeyde ilerlemesini isterler, hayatları için de bunu bir hedef haline getirmişlerdir. En iyi düzeye ulaşabilme hedefi bu kişiliğe sahip olan kişilerin hayatına dakiklik, çalışma azmi ve kararlılık unsurlarını dahil etmektedir. Çalışmadan zaman geçirmek istemeyen bu kişiler, bu şekilde geçen zamanlarını ‘‘zaman kaybı’’ olarak nitelendirebilirler. Bu kişiliğe sahip olan kişiler için yüksek rekabetten bahsetmek kaçınılmazdır. Bulundukları ortamda ya da sektörde en başarılı kişi olmak için aşırı çaba harcarlar. Hızlı değişkenlik gösteren ve belirsizlik içeren iş hayatında aşırı kontrolcü ve stresli olan bu kişiler, bu gibi sebepler dolayısıyla çoğu zaman agresiflik ve kızgınlık içeren tavırlar sergileyebilirler. Özellikle zaman yönetimi konusundaki hassasiyetleri ile ön plana çıkarlar. Örneğin bir toplantının belirlenen saat ve tarihte gerçekleşmesi, bir görevin zamanında tamamlanması için yüksek çaba gösterirler, çalıştığı veya yaşamına dahil olan tüm kişilerin de bu düşünceye sahip olmasını isterler. Öğrenmek ve öğrendikleri ile kendilerini sürekli geliştirmekten geri durmayan bu kişiler, kendilerini her zaman eleştirir ve analiz ederler. A tipi kişiliğe sahip olan kişiler için yüksek motivasyon, yükselen başarıdan bahsetmek mümkündür ancak hayatlarında var olan rekabet ortamı, hırs ve azim gibi faktörlerin meydana getirdiği stres sağlık koşullarını olumsuz yönde etkileyebilir.

B Tipi Kişilik Nedir? Hangi özelliklere sahiptir?

Genellikle stressiz bir yaşam süren bu kişilerin ‘‘en iyisi olmalıyım’’ şeklinde bir iddiası yoktur. Bu B tipi kişiliğe sahip olanların başarısız olacağı anlamına gelmemektedir. Onlar sevdikleri, keyif aldıkları bir yaşam sürmek ve bu özellikleri içerisinde barındıran bir işte çalışmak isterler. Sosyal hayata da önem veren bu kişiler için, iş hayatı ve sosyal hayat arasındaki sınır oldukça nettir. Zaman yönetimi konusunda bir iddiaları yoktur, acele etmezler, A tipi kişiliğe göre bu konuda da daha rahattırlar. B tipi kişiliğe sahip olan bir kişi sakin ses tonu, rahat jest ve mimikleri ile ilgi çekebilir. A tipi kişiliğe sahip olan kişilerin tam tersi özelliklerine sahip olan bu kişiler için spor yapmak, yeni ilgi alanları keşfetmek ciddi önem taşır. Hayatın anlamı bu kişiler için sadece çalışmak değil, mutlu oldukları her alanda bulunabilmektir. Otoriter ve lider ruhlu kişilerin aksine bir ortamda ön planda olmak şeklinde bir iddiaları yoktur, grup çalışmalarında uyumlu rol oynayabilirler.

A tipi kişiliğe sahip olan kişiler; iddialı, aceleci, çalışma odaklı, dakik, ciddi ve stresli özellikleri ile ön plana çıkarken, B tipi kişiliğe sahip olan kişiler ise A tipine göre; rahat, hayattan zevk almaya önem veren, az stresli, rekabeti bir odak haline getirmeyen, sakin, yeniliğe önem vermeleri ile ön plandadır. İş hayatı düşünüldüğünde iki kişilik tipi arasında başarı konusunda bir ayrım yapmak doğru olmayacaktır, her ikisinin de sahip olduğu özelliklere göre ciddi başarılara ulaşabileceği farklı iş alanları vardır. Sağlık koşulları göz önünde bulundurulduğunda A tipi kişiliğe sahip olan kişilerin hayatındaki yüksek stresin olumsuz sonuçlara sebep olabileceği unutulmamalıdır. Tabii ki, iki kişilikten bazı özellikler alınabilmesi de mümkün. Şimdi ise sıra sizde, siz hangi tip kişiliğe sahipsiniz?

İlginizi çekebilir: Meditasyonu Hayatımıza Dahil Edebilmek