Son yıllarda kuantum bilgisayarlar hakkında sık sık haberler duyuyoruz. “Bilgisayarların geleceği”, “Her şeyi ışık hızında çözecek” gibi iddialar ortada dolaşıyor. Ama durup düşündüğümüzde, kuantum bilgisayarların gerçekte ne olduğunu tam olarak anladığımızı söyleyebilir miyiz?

Bu bilgisayarlar nasıl çalışıyor? Normal bilgisayarlardan farkları ne? Gerçekten her şeyi süper hızlı mı çözüyorlar, yoksa biraz abartılıyorlar mı? Bu yazıda, kuantum bilgisayarların ne olduğunu ve ne olmadığını en basit haliyle anlatacağız.

Kuantum Bilgisayarlar Nedir?

Kuantum bilgisayarları anlamak için önce normal bilgisayarların nasıl çalıştığını düşünelim. Bugün kullandığımız bilgisayarlar, her işlemi 0 ve 1 dediğimiz iki temel durum üzerinden yapar. Bu sisteme ikili (binary) sistem denir.

Bunu bir ışık düğmesi gibi düşünebiliriz:

• Kapalı (0)

• Açık (1)

Bir bilgisayar ne kadar karmaşık görünse de, aslında içindeki her şey bu 0 ve 1’lerin farklı kombinasyonlarıyla çalışır.

Ama kuantum bilgisayarlar farklıdır. Onlar sadece 0 ve 1 kullanmaz, aynı anda hem 0 hem de 1 olabilirler. Buna süperpozisyon denir.

Bunu Daha Kolay Anlayalım:

Normal Bilgisayar: Bir labirentte doğru çıkışı bulmak için tek tek yolları dener.

Kuantum Bilgisayar: Aynı anda tüm yolları deneyerek en hızlı çıkışı bulabilme yeteneğine sahiptir.

Bu yetenek, kuantum bilgisayarları bazı özel problemleri çözmede olağanüstü güçlü hale getiriyor. Ama bu, onların her konuda normal bilgisayarlardan üstün olduğu anlamına gelmiyor.

Peki Kuantum Bilgisayarlar Ne Değildir?

Kuantum bilgisayarlar halk arasında bu kadar merak konusu olmuşken bazı yanlış anlaşılmalar da haliyle oluşmuş durumda. Konuya tam hakim olmayan bazı insanlar tarafından kuantum bilgisayarların her şeyi süper hızlı çözen sihirli makineler olduğuna inanılıyor. Ama gerçekte durum biraz farklı:

 • Her konuda hızlı değildir: Normal bir bilgisayarın saniyeler içinde yapabildiği işlemleri, bir kuantum bilgisayarın yapması bazen daha uzun sürebilir. Çünkü kuantum bilgisayarlar sadece belirli türde problemler için tasarlanmıştır.

• Kuantum bilgisayarlar günlük kullanım için uygun değildir: Şu an kuantum bilgisayarlarla e-posta gönderemez, film izleyemez ya da oyun oynayamazsınız. Bu durum biraz üzücü olabilir fakat bu bilgisayarlar özel amaçlarla geliştirildiği için henüz her amaca yönelik olmadıklarını söyleyebiliriz.

Yani kuantum bilgisayarlar her alanda geleneksel bilgisayarların yerini alacak makineler olmayabilir ama bazı alanlarda devrim yaratacak bir teknoloji olduğunu söyleyebiliriz.

Kuantum Bilgisayarlar Nerelerde Kullanılabilir?

Asıl merak konusu, bu makineler ne işe yarayacak? İşte bilim insanlarının en çok umut bağladığı alanlar şöyle:

• İlaç ve Tıp: Yeni ilaçları keşfetmek, sanal biyolojik test ortamları yaratmak ve hastalıkların tedavisini hızlandırmak.

• Siber Güvenlik: Kırılamaz şifreleme yöntemleri geliştirmek.

• Hava Tahmini: Çok daha doğru hava durumu tahminleri yapmak.

• Yapay Zeka: Daha güçlü, akıllı ve hızlı yapay zeka sistemleri oluşturmak.

Bunların yanı sıra, kuantum bilgisayarlar daha birçok farklı alanda devrim yaratabilir.

Özetle, kuantum bilgisayarlar, normal bilgisayarlardan epey farklı çalışan, bazı çok zor problemleri süper hızlı çözebilen makinelerdir. Ancak sanıldığı gibi her konuda mucizeler yaratmak için tasarlanmış değiller.

Kuantum bilgisayarlar henüz günlük hayatımıza girmese de, bilim ve teknoloji dünyasında büyük bir değişime öncülük edecek gibi görünüyor. Belki de gelecekte, bugün hayal bile edemediğimiz birçok yeniliğin temelini oluşturabilirler.